2019_GR_00016 - IOK - Buitengewone algemene vergadering 19 maart 2019 - Goedkeuring

Het decreet lokaal bestuur (DLB) bepaalt dat alle mandatarissen binnen de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden ontslagnemend zijn bij verlies van hun openbaar mandaat, uitgezonderd in geval van algehele vernieuwing van de gemeenteraden. In dat geval moet binnen de eerste drie maanden van het jaar volgend op dat van de verkiezingen, een algemene vergadering worden bijeengeroepen waarbij tot een algehele vervanging van de raad van bestuur wordt overgegaan, voor zover de raden van de deelnemende besturen reeds in hun nieuwe samenstelling hebben vergaderd.

De agenda van de buitengewone algemene vergadering van 19 maart 2019 is beperkt tot de samenstelling van de raad van bestuur:

1. Samenstelling van de raad van bestuur
1. Benoeming van de raad van bestuur
2. Akteneming van de voordracht van de bestuurders met raadgevende stem.
2. Varia

Samenstelling raad van bestuur IOK

In de statutenwijziging die werd goedgekeurd door de algemene vergadering van december 2018 wordt de voordrachtregeling en de wijze van benoeming van de raden van bestuur als volgt beschreven:

“De vereniging wordt bestuurd door een raad van bestuur, waarvan de leden door de algemene vergadering worden benoemd op voordracht van de deelnemers, conform de bepalingen van artikel 434 en 435 van het DLB.

Het aantal leden van de raad van bestuur vanaf de eerste algehele vervanging van de raad van bestuur na de gemeenteraadsverkiezingen bedraagt 15 leden.

Een vergadering van de burgemeesters die door de deelnemende gemeenten worden voorgedragen na de gemeenteraadsverkiezingen, werkt een consultatie- en formatieopdracht uit waarbij formateurs de opdracht krijgen om in overleg met de deelnemers, tot een lijst van 15 kandidaat-bestuurders te komen aan de hand van volgende bindende criteria:

1. Maximaal 2/3 van de leden is van het zelfde geslacht
2. Minstens 9 leden van de 15 worden gekozen volgens de volgende opdeling van gemeenten gebaseerd op het aantal aandelen waarover de gemeente beschikt

Daarnaast wordt in de samenstelling van de raad van bestuur gestreefd naar een ruime regionale spreiding en voldoende politieke pluriformiteit. De lijst van bestuurders wordt voorgesteld aan de bevoegde organen van de deelnemers, die dan tot de besluitvorming over de samenstelling van en vertegenwoordiging in de raad van bestuur volgens bovenstaande criteria overgaan. Er dient bij de voordracht en benoeming rekening te worden gehouden met de onverenigbaarheden zoals voorzien in artikel 436 van het DLB.
De benoeming van bestuurders gebeurt bij geheime stemming. De bestuurders worden benoemd voor een periode van 6 jaar tot aan de algehele hernieuwing van de raad van bestuur na de gemeenteraadsverkiezingen. Het mandaat kan te allen tijde gemotiveerd worden ingetrokken door de algemene vergadering. Alleen natuurlijke personen kunnen lid zijn van de raad van bestuur.”

In uitvoering van deze statutaire opdracht kwam de vergadering van voorgedragen burgemeesters op voorstel van het formatieorgaan op 26 januari 2019 tot volgende voorstel van samenstelling van de raden van bestuur. De vergadering van burgemeesters kwam tot de formatie van een identieke samenstelling van de raad van bestuur van IOK en de raad van bestuur van IOK Afvalbeheer:

• Adriaensen Karolien (Retie)
• Adriaensens Stijn (Turnhout)
• Celis Bert (Nijlen)
• Hannes Fons (Meerhout)
• Julliams Bart (Geel)
• Keymeulen Peter (Herselt)
• Lenaerts Karel (Merksplas)
• Leysen Johan (Balen)
• Peeters Marleen (Lille)
• Raeymaekers Stijn (Herenthout)
• Van Goubergen Inge (Vosselaar)
• Van Hirtum Guy (Westerlo)
• Van Olmen Mien (Herentals)
• Verhaert Marianne (Grobbendonk)
• Vleugels Luc (Heist-op-den-Berg)

Aan de deelnemers werd in het schrijven van 28 januari 2019 gevraagd de 15 kandidaat-bestuurders op de lijst voor te dragen in functie van de mandaatbepaling van de volmachtdrager op de algemene vergadering van 19 maart 2019 waarop de raad van bestuur wordt geïnstalleerd.

Bestuurders met raadgevende stem IOK

Overeenkomstig de statuten van IOK heeft elke gemeente het recht een gemeenteraadslid uit de oppositie aan te duiden.

Indien het aantal gemeenten dat van dit recht gebruik maakt ten hoogste twee bedraagt, neemt de algemene vergadering akte van de gemeenteraadsbeslissingen en wonen de aldus aangeduide leden met raadgevende stem vanaf dat ogenblik de zittingen van de raad van bestuur bij.

Indien het aantal gemeenten dat van dit recht gebruik maakt meer dan twee bedraagt, neemt de algemene vergadering akte van de gemeenteraadsbeslissingen en bepaalt zij de rangorde van de aangeduide leden in afdalende rangorde waarbij in eerste instantie de leden aan bod komen die met eenparigheid van stemmen door hun gemeenteraad aangeduid werden. In ondergeschikte orde gelden volgende criteria:

• De ononderbroken dienstanciënniteit in de betrokken gemeenteraad waarbij voorrang wordt gegeven aan de aangeduide leden met de hoogste anciënniteit.
• De leeftijd waarbij voorrang wordt gegeven aan in eerste instantie de oudste aangeduide leden in de jaren die de leeftijd van zestig jaar niet bereikt hebben, in tweede instantie aan de jongst aangeduide leden die de leeftijd van zestig jaar hebben bereikt.

De eerste twee volgens deze rangorde aangeduide leden met raadgevende stem wonen vanaf dat ogenblik de zittingen van de raad van bestuur bij.

Aanduiding vertegenwoordiger in de raad van bestuur

De toepassing van de in-house-exceptie vormt al enkele jaren de basis van de werking van dienstverlenende vereniging IOK.

Deze exceptie is opgenomen in de Wet overheidsopdrachten en maakt het mogelijk dat de deelnemers aan IOK opdrachten geven aan hun in-houserechtspersoon IOK zonder dat de formele aanbestedingsprocedure moet worden gevoerd.

Ondertussen werd ook de kwalificatie van IOK ook als kostendelende vereniging bevestigd met BTW-vrijstelling op de kostenbijdragen van de deelnemers ingevolge de BTW-ruling van 3 oktober 2017.

De argumentatie die aan de basis lag van de rulingsaanvraag is grotendeels vergelijkbaar met de toepassingsvoorwaarden van de in-house-exceptie, zodat het ook in het kader van de BTW-vrijstelling aangewezen is om de gezamenlijke controlevereiste in te vullen. Een toename van de kostenbijdrage met 21% moet alleszins vermeden worden.

De in-house-exceptie is onder meer gebaseerd op het principe van gezamenlijke controle zoals beschreven in de Wet Overheidsopdrachten en de Europese Richtlijn Public Procurement:

De aanbestedende overheden oefenen gezamenlijk toezicht uit op een rechtspersoon indien aan elk van de volgende voorwaarden is voldaan:

• 1° de besluitvormingsorganen van de gecontroleerde rechtspersoon zijn samengesteld uit vertegenwoordigers van alle deelnemende aanbestedende overheden. Individuele vertegenwoordigers kunnen verscheidene of alle deelnemende aanbestedende overheden vertegenwoordigen; (eigen onderlijning)
• 2° deze aanbestedende overheden zijn in staat gezamenlijk beslissende invloed uit te oefenen op de strategische doelstellingen en belangrijke beslissingen van de gecontroleerde rechtspersoon; en
• 3° de gecontroleerde rechtspersoon mag geen belangen nastreven die in strijd zijn met de belangen van de controlerende aanbestedende overheden

De gezamenlijke controle houdt dus concreet in dat de besluitvormingsorganen van IOK moeten worden samengesteld uit vertegenwoordigers van alle deelnemers, waarbij individuele vertegenwoordigers verscheidene of alle deelnemers kunnen vertegenwoordigen.

In een eerstvolgende statutenwijziging die wordt voorgelegd aan de deelnemers in functie van de algemene vergadering van juni 2019 zal in dit verband ook een verslagplicht en ontslagregeling worden beschreven zodat de vereiste gezamenlijke controle geen juridische fictie is en zodat er sprake is van een gezamenlijke controle waarbij de deelnemers effectief zijn vertegenwoordigd door individuele vertegenwoordigers.

Daarnaast is er, in tegenstelling tot het vroegere Decreet Intergemeentelijke Samenwerking, in het DLB niet langer bepaald is dat niemand door meer dan één deelnemer kan worden voorgedragen of benoemd. Deze bepaling was niet langer compatibel met de beperking van het aantal mandaten in de raad van bestuur van intercommunales met meer dan 15 leden, zodat meervoudige voordracht decretaal mogelijk wordt gemaakt. 

De invulling van het principe van de gezamenlijke controle houdt vanuit juridisch oogpunt dan ook in dat elke deelnemer een individuele vertegenwoordiger dient aan te duiden binnen de raad van bestuur.

Voor de gemeenten die een vertegenwoordiger hebben vanuit de eigen gemeenteraad is het vanzelfsprekend dat deze bestuurder de gemeente vertegenwoordigt.

Aan de andere deelnemers werd in het schrijven van 28 januari 2019 gevraagd om een individuele vertegenwoordiger aan te duiden binnen de lijst van 15 kandidaat-bestuurders als individuele vertegenwoordiger binnen de raden van bestuur.

Opvragen besluiten en mandaten in de schoot van IOK

In het schrijven vanwege IOK van 28 januari 2019 werden volgende besluiten en mandaten opgevraagd. 

• Voor alle deelnemers van IOK:
• De gezamenlijke voordracht te bevestigen van de 15 kandidaat-bestuurders zodat de algemene vergadering kan overgaan tot de benoeming van de raad van bestuur.
• De individuele vertegenwoordiger van de deelnemer aan te duiden binnen de lijst van 15 kandidaat-bestuurders.
  • Het eigen gemeenteraadslid voor de gemeenten die een bestuurder voordragen.
  • Een bestuurder uit de lijst voor de andere deelnemers.

• 22 december 2017: decreet lokaal bestuur, meer bepaald artikel 445 
• statuten IOK